ระบบประสาท

ระบบประสาท คือ ระบบการตอบสนองต่อสิ่งเร้าของสัตว์ ทำให้สัตว์สามารถตอบสนองต่อสิ่งต่างๆ รอบตัวไดเ ช่วยรวบรวมข้อมูลสำหรับการตอบสนอง ยิ่งสัตว์ชั้นสูงขึ้นโครงสร้างของระบบประสาทยิ่งซับซ้อนขึ้น 

ระบบประสาทของมนุษย์ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ระบบประสาทส่วนกลาง และระบบประสาทรอบนอก

ระบบประสาทส่วนกลาง เป็นศูนย์กลางควบคุมการทำงานของร่างกายภายใต้อำนาจจิตใจ 

ประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง

1.สมอง(Brain) ทำหน้าที่ควบคุมการทำกิจกรรมทั้งหมดของร่างกาย สมองของสัตว์มีกระดูกสันหลังที่สำคัญแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ดังนี้

1.1 เซรีบรัมเฮมิสเฟียร์ (Cerebrum Hemisphrer)  สมองส่วนหน้า ทำหน้าที่ควบคุมพฤติกรรรมเกี่ยวกับความรู้สึกและอารมณ์
ควบคุมความคิด ความจำ และความเฉลียวฉลาด เชื่อมโยงความรู้สึกต่างๆ
1.2 เมดัลลาออบลองกาตา (Medulla Oblongata) อยู่ติดกับไขสันหลัง ควบคุมการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น
การหายใจการเต้นของหัวใจ การไอ การจาม
1.3 เซรีเบลลัม (Cerebellum) สมองส่วนท้าย ควบคุมการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อและการทรงตัว

2. ไขสันหลัง (Spinal Cord) เป็นเนื้อเยื่อประสาทที่ทอดยาวจากสมองไปภายในโพรงกระดูกสันหลัง กระแสประสาทจากส่วนต่างๆของร่างกายจะผ่านไขสันหลัง

3. เซลล์ประสาท (Neuron) เป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของระบบประสาท ประกอบด้วยเยื่อหุ้มเซลล์ ไซโทพลาสซึมและนิวเคลียส เซลล์ประสาทประกอบด้วยตัวเซลล์ และเส้นใยประสาทที่มี 2 แบบคือ เดนไดรต์ (Dendrite) ทำหน้าที่นำกระแสประสาทเข้าสู่ตัวเซลล์และแอกซอน (Axon) ทำหน้าที่นำกระแสประสาทออกจากตัวเซลล์ไปยังเซลล์ประสาทอื่น

ระบบประสาทส่วนปลาย ทำหน้าที่รับและนำความรู้สึกเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง จากนั้นนำกระแสประสาทสั่งการไปยังหน่วยปฎิบัติงาน ซึ่งประกอบด้วยหน่วยรับความรู้สึกและอวัยวะรับสัมผัส รวมทั้งเซลล์ประสาท

และเส้นประสาทที่อยู่นอกระบบประสาทส่วนกลาง ระบบประสาทรอบนอกจำแนกตามลักษณะการทำงานได้ 2 แบบ ดังนี้

2.1. ระบบประสาทภายใต้อำนาจจิตใจ ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อที่บังคับได้ รวมทั้งการตอบสนองต่อสิ่งเร้าภายนอก
2. ระบบประสาทนอกอำนาจจิตใจ เป็นระบบประสาทที่ทำงานโดยอัตโนมัติ มีศูนย์กลางควบคุมอยู่ในสมองและไขสันหลัง 

ที่มา : http://www.med.cmu.ac.th/dept/vascular/human/lesson/lesson5.php